Müzikte "AI" krizi! Suno'ya dava üstüne dava...

Danimarka’nın müzik telif kurumu Koda, yapay zeka platformu Suno’yu izinsiz eser kullanımı nedeniyle dava etti. Konuya ilişkin olarak “Müzik tarihinin en büyük hırsızlığı” ifadeleri kullanılıyor.

Yapay zeka destekli müzik araçlarına yönelik tepkiler yeni bir aşamaya geçti. Danimarka’daki Koda, kullanıcı metinlerinden şarkı üreten Suno adlı yapay zeka platformuna karşı Kopenhag Şehir Mahkemesi’nde telif hakkı ihlali davası açtı.

Koda, 52 binden fazla besteci, söz yazarı ve müzik yayıncısını temsil ediyor. Kurum, Suno’nun Danimarkalı sanatçıların eserlerini izinsiz biçimde AI eğitiminde kullandığını öne sürüyor ve bunun ülke müzik endüstrisinin geleceğini tehdit ettiğini belirtiyor.

“YAPAY ZEKA YENİLİK OLABİLİR AMA HIRSIZLIK OLAMAZ”

Dava dosyasında, Suno’nun oluşturduğu bazı şarkıların Danimarka pop sanatçıları MØ, Aqua ve Christopher’ın eserleriyle dikkat çekici benzerlik taşıdığı iddia ediliyor. Koda, şirketin YouTube’dan stream-ripping (izinsiz ses indirme) ve web sitelerinden söz kazıma (scraping) yöntemleriyle veri topladığına dikkat çekiyor.

Koda, “Müzik tarihindeki en büyük hırsızlık” başlığıyla bir de farkındalık sitesi açtı.
Koda CEO’su Gorm Arildsen, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Sorumlu yapay zeka müziğe katkı sağlayabilir, ancak yenilik çalıntı temeller üzerine inşa edilemez. Suno, üyelerimizin eserlerini rıza, şeffaflık ya da ödeme olmaksızın kullandı. Bu hırsızlıktır ve müziğin geleceğini tehdit ediyor.”

SUNO’YA KÜRESEL BASKI ARTIYOR

Suno halihazırda ABD’de büyük plak şirketlerinin açtığı davalarla da karşı karşıya. Bloomberg’e göre şirket, bu yasal baskılara rağmen 2 milyar dolarlık değerlenme hedefiyle 100 milyon dolarlık yatırım turu arayışında. Yıllık gelirinin ise 100 milyon doları aştığı belirtiliyor.

Öte yandan sektör içinde dengeler değişiyor. Bazı AI şirketleri davalarla boğuşurken, rakip platform Udio, Universal Music Group ile lisanslı müzik kullanımı anlaşması yaptı. Bu iş birliğiyle 2026’da yeni bir yasal AI müzik ürünü kullanıcılara sunulacak.

2030’A KADAR 7 MİLYAR KRON KAYIP RİSKİ

Koda ve IFPI Danimarka tarafından hazırlanan ekonomik rapora göre, gerekli düzenlemeler yapılmazsa Danimarka müzik endüstrisi 2030 yılına kadar 7 milyar Danimarka kronu (yaklaşık 680 milyon dolar) gelir kaybına uğrama riski ile karşı karşıya.

Bu dava, yalnızca Danimarka değil, tüm Avrupa müzik endüstrisi için AI ve telif haklarının kesişiminde emsal oluşturabilecek nitelikte.

ABD'DE TARTIŞMA YARATAN DAVA

Yapay zeka şirketlerinin telif hakkıyla korunan müzikleri sistemlerini eğitmek için ne ölçüde kullanabileceğini tanımlayabilecek yeni bir dava, ABD federal mahkemesinde de açılmış durumda. Country müzik sanatçısı Tony Justice ve plak şirketi Knoxville merkezli 5th Wheel Records, Cambridge merkezli yapay zeka müzik girişimi Suno’ya karşı toplu dava başvurusunda bulundu.

Davada, Suno’nun Justice’in kayıtlarını izinsiz kopyalayarak yapay zeka destekli müzik üretim modelini geliştirdiği öne sürüldü.

Bu dava, ABD telif yasalarının hızla büyüyen yapay zeka sanatı alanına nasıl uygulanacağına dair önemli bir aşama olabilir. Üstelik bu gelişme, Tennessee eyaletinin sanatçıları korumak amacıyla çıkardığı ELVIS Yasası’ndan sadece bir yıl sonra yaşandı.

JUSTİCE VE SUNO DAVASININ ÖNEMİ

Justice ve Suno davasının merkezinde şu soru yer alıyor:

Yapay zeka şirketleri, telif hakkıyla korunan müziklerden izinsiz “öğrenme” yapabilir mi?

Bu sorunun yanıtı; sanatçılar, teknoloji şirketleri ve yaratıcılığın geleceği açısından geniş kapsamlı sonuçlar doğurabilir.

Davanın sonucuna bağlı olarak, Suno gibi üretken yapay zeka sistemlerinin modellerini eğitmek için kullandıkları şarkıları lisanslama zorunluluğu olup olmayacağı veya bu kullanımın ABD telif yasaları kapsamında “adil kullanım” olarak değerlendirileceği belirlenecek.

Bağımsız sanatçılar için bu dava, otomasyonun şekillendirdiği müzik endüstrisinde ekonomik hayatta kalma mücadelesi anlamına geliyor